Kể từ năm 2018, Mỹ và Trung Quốc đã tiếp tục tranh cãi thương mại, Mỹ có ý định áp đặt thuế quan vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc để thu hẹp thâm hụt thương mại và giảm độ phụ thuộc vào sản phẩm Trung Quốc. Đối với tình hình này, Trung Quốc cũng đã đưa ra các chính sách tương ứng, tăng thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Vì Mỹ và Trung Quốc là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện nay, mâu thuẫn thương mại giữa hai quốc gia không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển ngành công nghiệp trong nước mà còn tác động đến thị trường toàn cầu.

Gần đây, tình hình trên Biển Đông ngày càng leo thang, hiện nay, ngành bán dẫn của Đài Loan chiếm khoảng 26% giá trị sản xuất bán dẫn toàn cầu. Trong thời gian tranh cãi thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, nhiều nhà kinh doanh Đài Loan đã chuyển sự chú ý của mình từ Trung Quốc sang Đông Nam Á, mong muốn tránh các rủi ro do tình hình với Trung Quốc tăng cao bằng cách đặt nhà máy tại Việt Nam, Thái Lan và các quốc gia khác. Sau khi TSMC tuyên bố về kế hoạch đến Mỹ, nhiều doanh nghiệp Đài Loan đã nhìn thấy tiềm năng sản xuất tại Việt Nam hiện tại và sau đó liên lạc chặt chẽ với Việt Nam sau khi xem xét các ưu đãi thuế. Họ đã thành lập “Hiệp hội thúc đẩy hợp tác bán dẫn Đài Loan-Việt Nam” với hy vọng hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp mới tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương để đạt được một tình huống đôi bên có lợi. Tuy nhiên, liệu Việt Nam có phù hợp để đầu tư làm cơ sở sản xuất bán dẫn không? Dưới đây sẽ phân tích từ một vài khía cạnh:

1. Thiếu dự trữ nhân tài công nghệ cao: Hiện nay, Việt Nam vẫn là một quốc gia dựa vào lao động nhiều hơn trong các ngành công nghiệp. Ở thời điểm bắt đầu cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ, Việt Nam đã thu hút nhiều công ty sản xuất để chuyển nhượng quá trình sản xuất tới đây nhờ vào nhân lực giá rẻ, đưa doanh thu ngành dịch vụ và chế biến của Việt Nam tăng mạnh. Ngành công nghiệp bán dẫn đòi hỏi một lực lượng lao động, vốn và công nghệ cao hơn so với các ngành công nghiệp chế biến thông thường. Tuy nhiên, Việt Nam hiện nay đang thiếu nhân tài công nghệ cao đủ để sản xuất bán dẫn, vì vậy việc tuyển dụng nhân tài sẽ là một vấn đề lớn nếu muốn chuyển nhượng sản xuất bán dẫn tới Việt Nam.

2. Kỹ thuật sản xuất chưa hoàn thiện: Công nghiệp bán dẫn là một ngành công nghiệp đòi hỏi công nghệ và vốn đầu tư cao, tuy nhiên, Việt Nam hiện tại chưa đủ khả năng về công nghệ để sản xuất bán dẫn. So với ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan, Việt Nam thiếu kỹ thuật và khả năng đổi mới tự chủ, vì vậy, nếu muốn đầu tư và thành lập nhà máy tại Việt Nam, đầu tư ban đầu sẽ phải bố trí nhân lực đến Việt Nam để đào tạo. Ngoài chi phí đào tạo nhân tài, sản xuất bán dẫn sử dụng các thiết bị sản xuất tinh vi, chi phí này cần đầu tư vào tích lũy công nghệ và nghiên cứu phát triển trong thời gian dài mới có thể vượt qua.

3. Cơ sở hạ tầng đang phát triển: Với tư cách là một quốc gia đang phát triển, Việt Nam vẫn đang tích cực phát triển cơ sở hạ tầng của mình. Đối với đường giao thông chung, hiện nay Việt Nam đang tích cực mở rộng và cải thiện mạng lưới giao thông, tuy nhiên tình trạng ùn tắc giao thông vẫn rất nghiêm trọng do tốc độ đô thị hóa và tăng dân số. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng của Việt Nam vẫn còn phân tán và chính phủ không có đủ nguồn vốn để đầu tư và sửa chữa, do đó, nếu ngành công nghiệp bán dẫn muốn đầu tư xây dựng nhà máy tại Việt Nam, vận chuyển nguyên liệu và sản phẩm có thể trở thành một vấn đề lớn.

Tóm lại, mặc dù Việt Nam hiện có tiềm năng phát triển và tích cực hợp tác với nước ta để phát triển các ngành công nghiệp cao tехhіеu, nhưng do sản xuất bán dẫn đòi hỏi nhiều kỹ thuật và vốn đầu tư lớn, tác giả cho rằng Việt Nam vẫn chưa sẵn sàng trở thành cơ sở sản xuất bán dẫn tiếp theo, và vẫn cần vượt qua các rào cản về nhân lực và kỹ thuật chưa đầy đủ.

Nguồn: Thời báo Công thương| Liên kết

Tham khảo trang Báo Điện tử Việt Nam của SIA tại đây